Energa zmodernizuje kolejną hydroelektrownię

Hydroelektrownia w Gałąźni Małej to kolejna elektrownia wodna, która zostanie unowocześniona. Celem modernizacji jest utrzymanie w dobrym stanie eksploatacyjnym tego unikatowego obiektu oraz zwiększenia wolumenu czystej ekologicznie energii produkowanej w Grupie Energa.

Unikatowa, ponad 100-letnia Elektrownia Wodna Gałąźnia Mała, eksploatowana przez Energę Wytwarzanie SA, położona jest w najpiękniejszej części zlewni rzeki Słupi. Obiekt ten zostanie w najbliższym czasie kompleksowo zmodernizowany. W odnowionej elektrowni zastosowana będzie pełna automatyzacja procesu produkcji, łącznie z systemem SCADA. Zamontowane zostaną nowoczesne układy sterowania i rozdziału mocy (regulatory obrotów, wzbudzenie statyczne, automatyczna synchronizacja). W efekcie modernizacji, m.in. dzięki likwidacji hydraulicznych regulatorów obrotów z przekładniami pasowymi, planowany jest wzrost wolumenu produkowanej energii elektrycznej o minimum pięć procent. Wykonawcą prac modernizacyjnych jest konsorcjum: Instytut Energetyki Oddział Gdańsk oraz Spółka Biproen Sp. z o.o.

Elektrownia typu derywacyjnego wyposażona jest w sześć turbin typu Francisa o wale poziomym, z klasycznymi generatorami synchronicznymi o łącznej mocy zainstalowanej 4,25 MW. Jednakże układy sterowania i rozdziału mocy wymagają unowocześnienia, aby sprostać warunkom technicznym stawianym obiektom tej klasy. Z tego powodu Zarząd spółki Energa Wytwarzanie S.A. zdecydował się na modernizację, tego ważnego dla energetyki, obiektu.

W lutym br. podpisana została umowa kompleksowej modernizacji części elektroenergetycznej. Jej stronami są: Energa Wytwarzanie SA oraz konsorcjum firm w składzie: Instytut Energetyki Oddział Gdańsk i Biproen Sp. z o.o. Z treści umowy wynika, że przedmiotem zamówienia są: wymiana rozdzielnic 15 kV oraz wymiana nastawni i układów pomiarowych. Umowa obejmuje również modernizację części związanych ze sterowaniem urządzeń wytwórczych (regulatory obrotów, wzbudzenie statyczne, automatyczna synchronizacja) oraz niezbędne prace budowlane. Dzięki modernizacji wprowadzona zostanie pełna automatyzacja procesu produkcji, w tym system SCADA. Istotnej poprawie ulegnie też bezpieczeństwo obsługi oraz dostosowanie obiektu do wymagań Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej EOP. Planowany jest również wzrost wolumenu produkowanej energii elektrycznej o minimum pięć procent, co możliwe będzie dzięki likwidacji hydraulicznych regulatorów obrotów z przekładniami pasowymi.

Zgodnie z umową, wykonawca ma zrealizować prace modernizacyjne hydroelektrowni w okresie 28 tygodni od daty podpisania umowy. Zakres prac wyceniony został na ponad 3,3 mln zł.

28 lutego 2019 r. w siedzibie Energa Wytwarzanie podpisano umowę, dotyczącą modernizacji Elektrowni Wodnej Gałąźnia Mała. Ze strony Energa Wytwarzanie podpisy złożyli przedstawiciele Zarządu Energa Wytwarzanie: Piotr Meler i Krzysztof Kurt. Konsorcjum wykonawcze reprezentowali: dyrektor Oddziału Instytutu Energetyki Oddział Gdańsk, Krzysztof Madajewski oraz pełnomocnik dyrektora, Tomasz Ogryczak.

– Decyzja o modernizacji Elektrowni Wodnej Gałąźnia Mała podyktowana była kilkoma aspektami - mówi Piotr Meler, prezes Zarządu Energa Wytwarzanie. – Po pierwsze, potrzebą uzyskania wzrostu produkcji czystej ekologicznie energii. Jest to dla nas kwestią priorytetową, o czym świadczą wdrażane przez nas projekty, m.in. zakończona niedawno modernizacja Elektrowni Wodnej Borowo, która pozwoliła na zwiększenie produkcji z OZE, a tym samym podniesienie udziału mocy z odnawialnych źródeł w miksie wytwórczym Grupy Energa. Innym przykładem jest budowa, na terenie naszej elektrowni wiatrowej w Bystrej, hybrydowego magazynu energii. Realizowany jest także pilotażowy w Polsce, innowacyjny projekt eksploatacji paneli fotowoltaicznych na wodzie. Istotną przesłanką podjęcia modernizacji hydroelektrowni Gałąźnia Mała jest również potrzeba utrzymania tak unikatowego, stanowiącego swojego rodzaju „pomnik myśli inżynieryjnej”, obiektu w stanie technicznym, pozwalającym na dalszą, długoletnią, bezpieczną i efektywną eksploatację.

Elektrownia Wodna Gałąźnia Mała wzniesiona została w 1914 roku na rzece Słupia, w okolicach Słupska, na terenie obecnego Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”. Elektrownia położona jest w najpiękniejszej części zlewni rzeki. Zlewnia elektrowni wynosi 551,4 km2, średni przepływ 4,41 m3/sekundę przy spadzie 38,5 m. Rzeka, wygięta tej okolicy w łuk o długości 26 km, została przecięta 13-kilometrową cięciwą budowli wodnej, stanowiącą derywację hydroelektrowni. Turbiny umieszczone są w kanałach derywacyjnych, utworzonych w celu zwiększenia wysokości spadu wody.

Pełen rozruch jednostka wytwórcza przeszła w 1920 roku stając się tym samym największą i najnowocześniejszą elektrownią wodną w Europie Północnej. Mimo ponad stuletniej historii, elektrownia Gałąźnia Mała stanowi nie tylko niezwykle interesujący zabytek architektury przemysłowej, lecz jest w pełni sprawnym obiektem hydrotechnicznym, wykorzystującym wodę do produkcji energii elektrycznej. Zastosowane w niej rozwiązania technologiczne przez dziesięciolecia były wzorem dla konstruktorów podobnych obiektów na całym kontynencie. Dzięki geniuszowi ówczesnych inżynierów z Gothy, w Gałąźni Małej do dziś pracują generatory i turbiny wyprodukowane sto lat temu.

* * *

Energa Wytwarzanie SA jako lider Linii Biznesowej Wytwarzania w Grupie Energa, koordynuje działalność Grupy w ramach wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w konwencjonalnych źródłach wytwórczych, w tym kogeneracyjnych, świadczenia usług systemowych, przesyłu i dystrybucji ciepła. Do produkcji energii wykorzystuje wodę, wiatr, biomasę, promieniowanie słoneczne, jak również węgiel kamienny. Spółki Linii Biznesowej Wytwarzanie eksploatują 47 elektrowni wodnych, pięć farm wiatrowych, dwie farmy fotowoltaiczne, jedną elektrownię konwencjonalną, cztery elektrociepłownie i dwie ciepłownie.