ENERGA zwiększa sprawność elektrowni Żydowo i poprawia stabilność energetyczną Pomorza

ENERGA zakończyła modernizację Elektrowni Szczytowo-Pompowej Żydowo w województwie zachodniopomorskim. W efekcie wartej ponad 116 milionów złotych inwestycji moc osiągalna elektrowni wzrosła o 10 MW, a sprawność turbin w ruchu pompowym osiągnęła poziom 93 proc. Szacuje się, że dzięki modernizacji elektrownia będzie mogła pracować przez kolejne 30 lat.

Elektrownia szczytowo-pompowa Żydowo to jedna z najstarszych tego typu elektrowni w kraju. Od momentu budowy obiektu w 1971 roku nie był on poddawany gruntownej modernizacji aż do roku 2007, kiedy jego właścicielem została spółka z Grupy ENERGA. Celem rozpoczętej wówczas inwestycji było doprowadzenie elektrowni do stanu umożliwiającego wieloletnią eksploatację oraz uatrakcyjnienie jej oferty rynkowej.

Zakres prac obejmował modernizację hydrozespołu klasycznego i dwóch hydrozespołów odwracalnych. Po zakończeniu modernizacji moc maksymalna elektrowni Żydowo wzrosła o 10 MW do 167 MW, a sprawność turbin w ruchu pompowym osiągnęła planowany poziom 93 proc. Według szacunków, okres eksploatacji obiektu wydłuży się o kolejne 20-30 lat. Modernizacja elektrowni Żydowo to również szereg korzyści dla regionu, m.in.: poprawa jakości wód oraz zmniejszenie ryzyka powodziowego w regionie dorzecza rzeki Radew.

– Zakończona inwestycja to istotny krok w kierunku zwiększenia sprawności elektrowni i poprawy stabilności energetycznej Pomorza. Chociaż Żydowo, podobnie jak inne elektrownie szczytowo-pompowe, nie należy do odnawialnych źródeł energii, to pełni istotną rolę magazynową i interwencyjną w razie awarii systemu elektroenergetycznego – mówi Mirosław Bieliński, prezes zarządu ENERGA SA. – Przewagą takich lokalnych rezerwuarów energii nad dużymi elektrowniami konwencjonalnymi jest ich zdolność do kumulacji energii, gdy zapotrzebowanie na nią jest niewielkie, a jej cena niska, na przykład w nocy.

Elektrownie szczytowo-pompowe pełnią funkcję akumulatorów magazynujących energię. Dlatego też są one niezbędne w przypadku awarii bądź zakłóceń systemu elektroenergetycznego. W czasie, kiedy w systemie występują nadwyżki mocy elektrycznej, np. w tzw. dolinie nocnej, elektrownia pobiera ją z sieci i pompuje wodę ze zbiornika dolnego do zbiornika górnego, w którym energia jest gromadzona w postaci energii potencjalnej wody. W okresie wysokiego zapotrzebowania na moc i energię elektryczną w systemie, np. w tzw. szczycie rannym lub wieczornym, elektrownia wykorzystuje zgromadzoną w zbiorniku górnym wodę do napędu urządzeń produkujących energię elektryczną.

Dodatkowo elektrownia szczytowo-pompowa bierze udział w pokrywaniu szybkich zmian obciążenia w systemie elektroenergetycznym poprzez dostosowanie mocy generacji do potrzeb systemu. Dzięki temu obiekty te są dla operatora systemu elektroenergetycznego cennym narzędziem regulacyjnym pomagającym utrzymać częstotliwość i poziom napięcia sieci na właściwym poziomie.

W Polsce elektrownie szczytowo-pompowe stanowią główne źródło mocy wśród elektrowni wodnych (1350MW z 2100MW łącznej mocy). Najbardziej znane polskie elektrownie szczytowo-pompowe to Żarnowiec, Porąbka–Żar, Solina i właśnie Elektrownia Żydowo.

Elektrownia Żydowo wykorzystuje dwa naturalne zbiorniki wodne - jeziora Kamienno i Kwiecko, o różnicy poziomów lustra wody 80 m. Posiada trzy hydrozespoły: dwie maszyny odwracalne i jedną klasyczną. Maksymalny, łączny przepływ wody w trzech rurociągach wynosi 211 m sześc. na sekundę. Zbiornik górny elektrowni posiada pojemność użytkową ok. 3,3 mln m sześc. Moc zainstalowana wynosi 150 MW.

Spółka ENERGA Hydro - jako zarządzająca elektrownią i główny inwestor projektu - odpowiadała za modernizację generatorów, jak również wszystkie prace remontowe. Natomiast w tworzeniu koncepcji programowo-przestrzennej uczestniczyły gdański oddział Instytutu Energetyki oraz Energoprojekt Warszawa SA pełniący jednocześnie funkcję inwestora zastępczego.

Przekazanie do eksploatacji Hydrozespołu nr 2 nie oznacza zakończenia prac związanych z unowocześnianiem elektrowni. Obecnie trwa instalacja systemu wentylacji generatorów i aranżacja nastawni. Zgodnie z aktualnymi planami, w przyszłym roku będzie wymieniony jeden z transformatorów blokowych, przeprowadzony też zostanie remont budynku elektrowni.

***

ENERGA Hydro to spółka należąca do Grupy ENERGA. Pełni w niej rolę lidera Segmentu Wytwarzania, w skład którego wchodzi 25 spółek wytwórczych i wspierających. Firma prowadzi działalność w ramach trzech obszarów: odnawialnych źródeł energii (OZE), elektrowni systemowych oraz elektrociepłowni (CHP). Wielkość mocy zainstalowanych w jej spółkach wynosi 1,3 GW. Poza wytwarzaniem energii elektrycznej, firma realizuje również zadania z zakresu gospodarki wodnej, w tym działania przeciwpowodziowe oraz zajmuje się gospodarką odpadami.

Główną działalnością obszaru odnawialnych źródeł energii (OZE) jest wytwarzanie energii „zielonej” (z wyłączeniem spalania biomasy) oraz rozbudowa potencjału wytwórczego OZE. Spółka ENERGA Hydro zarządza 45 małymi elektrowniami wodnymi zlokalizowanymi głównie w północnej Polsce, a także największą w kraju przepływową Elektrownią Wodną Włocławek i Elektrownią Szczytowo-Pompową Żydowo. Łączna moc zainstalowana w elektrowniach wodnych należących do Grupy ENERGA wynosi 362,43 MW, co daje jej pozycję lidera wśród producentów tzw. energii zielonej z wody. Hydroelektrownie produkują energię elektryczną na poziomie około 700-800 GWh rocznie. Ponadto spółka dysponuje potencjałem wytwórczym farm wiatrowych w Polsce północno-zachodniej o mocy 165 MW.