Bocianopedia.pl w prezencie od ENERGI na Dzień Bociana - 31 maja

Rzadko kto wie, że 31 maja świętujemy Dzień Bociana. Z tej okazji wszyscy sympatycy i miłośnicy tego powszechnie lubianego ptaka otrzymują prezent w postaci Bocianopedii - internetowej bazy wiedzy na temat bocianów. Serwis powstał dzięki Zbigniewowi Jakubcowi oraz Przemysławowi Szymońskiemu, autorom zdjęć i fotografii do książki "Bociany i boćki", którzy postanowili udostępnić swoje opracowanie nt. życia i zwyczajów tych ptaków także w Internecie. Inicjatorem projektu Bocianopedia.pl jest ENERGA, najbardziej ekologiczny dostawca energii w Polsce, firma zapewniająca co roku bezpieczne gniazda dla ponad 10.000 bocianów.

 - Któż z nas nie potrafi rozpoznać i nie lubi bociana? Na tak postawione pytanie większość Polaków zapewne by się oburzyła - choć trzeba stwierdzić, że zapewne niewiele osób potrafiłoby szybko odróżnić bociana białego od jego bliskiego kuzyna, bociana czarnego. Moje wieloletnie obserwacje i kontakty z ludźmi wskazują jednak, że jest to równocześnie ptak znany i nie znany. Mam nadzieję, że dzięki BOCIANOPEDII wszyscy miłośnicy i sympatycy bociana pogłębią swoją wiedzę nt. ptaków oraz poznają wiele ciekawych szczegółów z ich życia. Zapraszam serdecznie - mówi Zbigniew Jakubiec, autor testów do www.Bocianopedia.pl

Autorzy, z których pracy skorzystano w Bocianopedii, postanowili przybliżyć współczesnemu czytelnikowi wiedzę o bocianach i zainteresować ich ochroną przyrody. Serwis zawiera także porady dotyczące najczęściej pojawiających się bocianich problemów. Zdjęcia zostały dobrane w taki sposób, by ilustrowały i uzupełniały tekst, prezentując zachowanie i sytuacje, których nie sposób opisać słowami.

 - Wraz z autorem tekstu Zbigniewem Jakubcem udało nam się stworzyć bardzo udaną hybrydę albumu i całkiem poważnej, naukowej, ale w lekkiej formie napisanej, monografii tego popularnego w Polsce ptaka, która zebrała bardzo pochlebne recenzje. Nakład książki wyczerpał się bardzo szybko, dlatego w dobie internetu zdecydowaliśmy się na upowszechnienie tego materiału. Wpłynie to zapewne pozytywnie na wiedzę nt. bociana białego oraz jego ochrony - mówi Przemysław Szymoński, autor zdjęć do www.Bocianopedia.pl

Bociani eksperci, czyli przedstawiciele organizacji czynnie chroniących przyrodę oraz pracownicy naukowi mogą włączyć się do rozwoju Bocianopedii. Serwis umożliwia im dodanie własnych artykułów i opracowań, które uzupełnią i wzbogacą problemy poruszane na www.Bocianopedia.pl. Miłośnicy przyrody i bociania białego, którzy mają z nim kontakt z racji sąsiedztwa, czy podczas wypoczynku w plenerze, mogą także współtworzyć internetową encyklopedię boćków dodając własne zdjęcia oraz filmy pokazujące życie codzienne tych ptaków.

Autorzy i ich dzieło

Zbigniew Jakubiec - autor tekstów wykorzystanych w Bocianopedii. Bocianem białym zajmuje się od ponad 30 lat, autor ponad 100 publikacji nt. liczebności, biologii i problemów ochrony tego gatunku. Pracownik Instytutu Ochrony Przyrody PAN, koordynował regionalne i ogólnopolskie cenzusy populacji bociana białego i prowadzi badania nad różnymi aspektami jego biologii.

Przemysław Szymoński - autor fotografii i komentarzy do zdjęć w Bocianopedii - efektu pięciu lat obserwacji i utrwalania na celulojdzie bocianiego życia. Pasjonat fotografii, w tym fotografii przyrodniczej. Obecnie koncentruje się na rejestrowaniu piękna lubuskiej przyrody, czego efektem jest m.in. opublikowana w 2006 roku "Przyroda Gminy Drezdenko".

"Bociany i  i boćki" - książka poświęcona bocianowi białemu powstała w 2000 roku dzięki wsparciu Fundacji EkoFundusz, w ramach programu ochrony tego gatunku i jego siedlisk prowadzonego przez PTPP "pro Natura".

Bocianopedia.pl - serwis powstał z inicjatywy Grupy ENERGA, najbardziej ekologiczny dostawca energii w Polsce, firmy od lat zaangażowanej w ochronę siedlisk bociana białego, zapewniającej co roku bezpieczne gniazda dla ponad 10.000 bocianów.

31 maja - Dzień Bociana

Bociani dzień obchodzony w Polsce 31 maja, został ustanowiony w wigilię Dnia Dziecka przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "pro Natura" w roku 2003. Jest okazją do zwrócenia uwagi szerszego grona odbiorców na szczególne miejsce jakie bocian biały zajmuje w polskiej kulturze i krajobrazie, na jego zagrożenia i potrzebę ochrony. Tegoroczny Dzień Bociana obchodzony jest pod hasłem "Bocian w mediach".

Co 10-ty bocian w Polsce wybiera ENERGĘ

W ciągu ostatnich lat ENERGA zamontowała już ponad 5.500 bezpiecznych platform pod bocianie gniazda. Na konstrukcjach zainstalowanych na terenie działania spółki gniazduje co najmniej 10 tysięcy ptaków, czyli około 10 procent populacji przylatujących do Polski bocianów. W tym sezonie, między innymi dzięki zaangażowaniu blisko 13.000 internautów w akcję "Dbaj o bociany" (www.Dbajobociany.pl), na słupach energetycznych pojawiło się kolejnych ponad 400 platform chroniących bocianie życie.

Coraz więcej bocianów gnieździ się na słupach elektroenergetycznych, stąd potrzeba stałego monitorowania populacji i migracjach tego gatunku, aby można było im pomagać w zakładaniu gniazd i likwidowaniu zagrożeń. Platformy są bardzo potrzebne, gdyż bociany zakładając gniazda bezpośrednio na słupach są narażone na porażenie prądem. Co więcej, gałęzie lub inne materiały stanowiące budulec bocianich gniazd spadając na linie energetyczne mogą powodować zwarcia, skutkujące przerwami w dostawach energii elektrycznej. Zagrożeniem dla linii są też odchody ptaków, ponieważ powodują ich korozję oraz zwarcia.

Nowe platformy zbudowane są z metalowej, ażurowej konstrukcji, pod którą umieszcza się osłonę z tworzywa sztucznego, by tworzące gniazdo patyki, gałęzie czy sznurki nie spadały z gniazda na przewody. Doroczną akcję montowania platform przeprowadza się w okresie od jesieni do wiosny , gdy boćków nie ma już w kraju. Miejsce i termin dokonania montażu podestów energetycy ustalają w porozumieniu z organizacjami ornitologicznymi lub instytucjami zajmującymi się ochroną przyrody.

ENERGA dla przyrody

Grupa ENERGA, z inicjatywy której powstała BOCIANOPEDIA.pl,  dzięki aż 45 elektrowniom wodnym i ponad stu wiatrakom przyłączonym do jej sieci jest krajowym liderem produkcji i dostaw energii ze źródeł odnawialnych (30-procentowy udział w rynku). Zielona energia to już blisko 10 proc. prądu dostarczanego przez ENERGĘ do domów milionów jej klientów. Jako najbardziej ekologiczny dostawca energii w Polsce spółka podejmuje kolejne proekologiczne działania.

- Dziś ekologia to już nie tylko wyraz potrzeby dbania o środowisko naturalne, to także styl życia. W przypadku ENERGI to przedsięwzięcia, takie, jak: montaż bezpiecznych platform dla bocianów, programy obrączkowania tych ptaków, czy "Fundusz dla Przyrody. Jednak główny nurt proekologiczny wyznacza nasza strategia zakładająca kolejne inwestycje w odnawialne źródła energii i stosowanie nowoczesnych technologii przyjaznych środowisku - mówi Ireneusz Kulka, dyrektor Centrum Marketingu i Komunikacji w ENERGA SA.

ENERGA każdego roku realizuje wiele projektów i inwestycji, które służą środowisku. To m.in. instalacje w stanowiskach transformatorowych zabezpieczeń przed wyciekiem oleju, instalacje transformatorów bezolejowych, tzw. "suchych", stosowanie olejów biodegradowalnych oraz wymiana elementów infrastruktury sieciowej, które ze względu na zastosowane przed laty technologie mogą stanowić zagrożenie dla środowiska.

- Odpowiedzialność za przyszłość środowiska, za istotne dziedziny życia i pracy człowieka, jest wpisana w strategię rozwoju Grupy ENERGA, to coś więcej niż tylko obowiązek proekologicznych inwestycji, ekologiczna edukacja, ale przesłanie wynikające z wartości, jaką niesie marka ENERGA - dodaje Ireneusz Kulka

Proekologiczna działalność ENERGI jest częścią szerszego programu - Energa dla Ciebie, który w ramach strategii rozwoju spółki na lata 2009-2015 porządkuje i systematyzuje jej działania z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu.

***

Grupa ENERGA (www.energa.pl) jest polską grupą energetyczną, której głównymi obszarami działalności są: wytwarzanie, obrót, dystrybucja i przesył energii elektrycznej. ENERGA obsługuje 2,5 mln klientów indywidualnych oraz ponad 300 tys. firm. Grupa ENERGA dzięki aż 45 elektrowniom wodnym i ponad stu wiatrakom przyłączonym do sieci jest krajowym liderem produkcji i dostaw energii ze źródeł odnawialnych (30-procentowy udział w rynku). Zielona energia to już blisko 10 proc. prądu dostarczanego przez ENERGĘ do domów milionów swoich klientów.

***

Czy wiesz, że... - 25 bocianich ciekawostek

1. Wyrazem sympatii i szacunku dla bociana jest umieszczanie go w nazwach miejscowości lub herbach. W Polsce 29 nazw miejscowości pochodzi od bociana.
2. Staropolskie przysłowie mówi: Szczęśliwy dom, gdzie boćki są.
3. Wróżby bocianie: jeżeli pierwszego ptaka spostrzeżemy w powietrzu, to pewne, że tego roku w pracy będzie się nam wiodło i przyleci do nas szczęście.
4. Długosz w Kronikach pisze, że gospodarze z podkrakowskich wsi przetrzymywali przez zimę w kurnikach bociany, które nie odleciały na zimę.
5. Pewien bocian w trakcie nauki latania, przy lądowaniu, wpadł do komina. Wezwano straż pożarną i kominiarza. Trzeba było w kominie wykuć 3 otwory, aby wyciągnąć ptaka. Choć był on bardzo brudny, okazało się, że jest żywy, zdrowy i sam odleciał nad pobliski staw.
6. W Spreewaldzie, niedaleko Berlina, gnieździło się tyle bocianów, że w 1845 r. armia pruska odkomenderowała żołnierzy do polowania na nie, aby z ich mięsa wygotować smar do butów.
7. Norwid pisał: "Do kraju tego, gdzie winą jest dużą / Popsować gniazdo na gruszy bocianie / Bo wszystkim służą ... / tęskno mi, Panie ..."
8. Jak podaje wielu autorów w przekonaniach ludowych zabicie bociana było grzechem, sprowadzało nieszczęście, pożar, grad czy powódź.
9. Nasze miłe boćki potrafią znakomicie wyłapywać na podwórku małe kurczęta lub kaczęta. Należy w takim przypadku przez pewien czas chronić pisklęta np. w kojcu i wypuszczać je dopiero, gdy trochę podrosną.
10. Panuje powszechne przekonanie, że w miejscu gnieżdżenia bocianów nie uderzają pioruny.
11. Strzechy, czyli dachy dawnych domów, były w Polsce najbardziej typowym i przez wiele setek lat wykorzystywanym miejscu zakładania gniazda. Gospodarze chętnie witali bociany. Wynoszono na dachy drewniane brony lub koła i mocowano jako podstawy pod gniazda.
12. Maksymalną długość życia bocianów wynosi od 23 do 29 lat. W niewoli ptaki osiągały jeszcze dłuższy wiek i zdarzyło się, że nawet 30-to letni ptak przystąpił do lęgu.
13. Na zimowiskach afrykańskich czekają na bociany autentyczni myśliwi, gdyż wiele afrykańskich plemion poluje na bociany do dzisiaj. Dawniej, kiedy nie było broni palnej, do Europy wracały ptaki z tkwiącymi w ciele strzałami.
14. Zbierające się do odlotu ptaki łączą się w stada, które często w godzinach popołudniowych gromadzą się na żerowiskach. Są to tzw. sejmiki bocianie.
15. Bocian lata uderzając skrzydłami 120-130 razy na minutę lub 1,75 razy na sekundę. Lot taki pozwala na pokonywanie kilkukilometrowych dystansów, zwłaszcza nisko nad ziemią. Jednak na dłuższych odcinkach wykorzystywany jest głównie lot szybowcowy.
16. Młode pisklęta są całkowicie pokryte białym puchem, natomiast mają czarne dzioby i nogi. W miarę upływu czasu pojawiają się pióra, co dobrze można obserwować na skrzydłach, gdzie wyrastają czarne lotki.
17. W wysiadywaniu lęgu biorą udział oba ptaki. Zmiany partnerów na gnieździe następują kilkakrotnie podczas dnia. Ptak przylatujący na gniazdo, po ceremonii powitania polegającej na wspólnym klekotaniu i delikatnym drapaniu dziobem partnera z tyłu głowy.
18. Bociany mogą składać od 1 do 7 jaj, jednak w ogromnej większości lęgów jest ich 3 - 5.
19. Walki o bocianie gniazda trwają od kilku godzin do kilku dni i przybierają bardzo różne formy oraz stopień nasilenia - od postawy grożącej lub przepychanek, aż do walk w powietrzu.
20. W Badenii-Württembergii, ze względów bezpieczeństwa, usuwano z wieży kościelnej gniazdo bocianie o średnicy 180 cm, wysokości 190 cm i masie ponad 2 tony.
21. Konstrukcję gniazda tworzą patyki i gałęzie układane w formie pierścienia. Nieckę środkową, czyli wyściółkę stanowi drobniejszy materiał: siano, słoma, perz, często szmaty, kawałki folii plastikowej lub papieru, a od niedawna nylonowe sznurki.
22. W budowę bocianiego gniazda, a zwłaszcza w znoszenie materiału zaangażowane są przede wszystkim samce. Często jednak przyniesione w dziobie gałązki, składa on na brzegu gniazda i dopiero samica układa je w wybranym miejscu.
23. Znane są w Polsce gniazda o udokumentowanej ponad 100-letniej historii. Do takich należy np. gniazdo na kościele w Kościerzycach w powiecie Brzeg, którego budowę odnotowano w parafialnej kronice.
24. Bociany kopulują tylko na gnieździe, co w przypadku innych gatunków ptaków jest raczej rzadkością.
25. Większość ptaków młodych, urodzonych w poprzednim roku, nie pojawia się w Europie i cały swój drugi rok życia spędza w Afryce. Ten mechanizm zapewnia ochronę tych niedoświadczonych ptaków przed niebezpieczeństwami wędrówki.